GÖMÜK 20 YAŞ DIŞLERI
Sık rastlanılan ve korkulan bir rahatsızlık olan gömülü 20 yaş dişi ve sorunları en ileri teknik ve uzman doktorlarımızın uygulamaları sayesinde mümkün olan en kısa vakitte, problemsiz ve başarılı bir formda tedavi edilmektedir.
Diş hekimliğinde sıkça karşılaşılan 20 yaş dişi sorunlarına ve ne vakit kesinlikle müdahale gerektiğine bir göz atmak bu mevzuda fayda sağlayabilecektir.
20 yaş dişi, 3. büyük azı dişi ya da akıl dişi (azı dişler ortasında en büyük olan ve) çenelerin en gerisinde kalan büyük azı dişlerdir. Bu dişler ağızda süren son dişlerdir ve 18-24 yaşları ortasında ağızdaki yerlerini alırlar. Ancak ekseriyetle geç yaşlara kadar çıkmazlar ya da gömük kalırlar. Gömülü 20 yaş (akıl) dişleri birçok kişi için ansızın gelen bir düşünceyle eşanlamlıdır. 20 yaş (akıl) dişlerinizin sorun olmasının temel nedeni genetik olarak bu dişe artık muhtaçlık kalmamasıdır, 20 yaş (akıl) dişleriniz kendine yer bulmakta zorlanır ve çıkamazlar.
Bu gömülü dişler çoğunlukla; diş etrafında ağrı, kulak ağrısı, ağız açmada kısıtlılık üzere şikayetlere neden olurlar. Bazen etraflarında kist oluşabilir bazen de öndeki dişin çürümesine neden olabilirler. Yerleri nedeniyle artta kaldıklarından bu bölge hastalar tarafından uygun temizlenemez ve diş etinde iltihaba neden olabilir. Antibiyotiklerle bu belirtileri ortadan kaldırmak mümkündür ama çoğunlukla bu belirtiler tekrarlarlar.
Ağız içiyle ilişki kurmuş olan akıl dişleri, ağızda bazen büsbütün, bazen de kısmen görünebilir. Ağrıya, bazen berbat bir tat ve akıntı eşlik edebilir. Bu dişlerin sürmesi çoklukla epey ağrılı olur ve büsbütün sürmeleri uzun vakit alır. Ağrı kesiciler, antibiyotik ve sıcak tuzlu suyla gargara ile genelde sorun denetim altına alınabilir. Her vakit sorunlu olurlar diye bir koşul yoktur, lakin sıklıkla şişlik, hassasiyet, ağrı, ağız açılımında kısıtlılık, makus ağız kokusu ve makus tada neden olurlar.
Şu Durumlarda Gömülü 20 Yaş Dişlerinin Çekilmesi Gereklidir:
Çürük: 20 yaş dişleri pozisyon olarak çok geride oldukları için ve çoklukla düzgün doğrultuda süremedikleri için paklık ve bakımları daha sıkıntı ve bu sebeple çürümeleri daha kolaydır. Bu dişler çürüdükten sonra ise çok geride olmalarından ötürü tedavileri zordur. Ayrıyeten öteki dişlerden çok daha değişik olan kök kanalı yapıları sebebiyle kanal tedavisi de birçok durumda uygulanamamaktadır.
Enfeksiyon: Dişetinin altında, çıkacak 20 dişinin folikül ismi verilen gözetici bir zarı vardır. Diş sürmeye çalışırken burada enfeksiyon meydana gelebilir. Enfeksiyon sonucu dişetleri kırmızı ve şiş olup ağrı yapabilirler. Enfeksiyon ağızda berbat tat ve kokuya sebep olur. Ayrıyeten 20 yaş dişleri kısmen gömük kaldıkları durumlarda üstündeki dişetiyle ortasında biriken bakterilerin yol açtığı etraf dişeti inflamasyonu (perikoronitis) gelişebilir. Bu esnada yüzde şişme,ağız açmada zorluk,ağrı,ağız kokusu,lenf bezlerinde şişlik ve ateş üzere durumlar görülebilir.
Ağrı: Sürmekte olan 20 yaş dişinin baskısı sonucu ağrı oluşabilir. Enfeksiyon da ağrıya yol açabilir. Ayrıyeten 20 yaş dişleri olağan durumlarında süremediklerinde yan dişlere uyguladıkları basınçla ağrıya yol açabilmektedirler.
Kist: 20 yaş dişi alınmazsa dişin etrafında kist oluşabilir. Birtakım durumlarda hastanın hiçbir şikâyeti olmamasına karşın alınan röntgenlerde gömük 20 yaş dişinden kaynaklanan çok önemli kist hadiseleriyle karşılaşılmaktadır. Kistler kemikte ve öbür diş ve dişetlerinde hasara sebep olurlar.
Öndeki Dişe Ziyan Verilmesi: 20 yaş dişleri çoklukla düzgün konumda süremedikleri için etraflarındaki besin artıklarının birikimiyle yahut yanındaki büyük azı dişine uyguladıkları basınçla komşu dişte de unsur kaybı ve çürüklere sebep olabilmektedirler. Bu formda ziyan verebilme potansiyeline sahip 20 yaş dişlerinin çekilmeleri gerekmektedir.
Ön Dişlerde Çapraşıklık: 20 yaş dişleri olağan konumda süremediklerinde, sürme esnasında dişlere uyguladığı basınç sebebiyle başka dişlerde de hareketliliğe yol açabilir ve diş dizisinde çapraşıklığa sebep olabilirler. Bilhassa ortodontik tedavi sonrası çapraşıklık olmasını engellemek için 20 yaş dişlerinin çekimi tavsiye edilir.
Besin Gömülmesi: 20 yaş dişleri ağız içerisinde çok geride oldukları için temizlenmeleri çok zordur. Hem fırça o bölgeye kadar gidemez hem de bulantıya yol açabilir. Paklık sorunundan ötürü da dişeti hastalığı ve çürük oluşma mümkünlüğü vardır. Bu durumda kıymetli olan diş, 1. ve 2. büyük azı dişleridir. 20 yaş dişleri çekilebilir ancak çiğnemede 1. ve 2. büyük azı dişlerinin sıhhati daha kıymetlidir.
Yanak Isırma; Çok sık rastlanılmasa da 20 yaş dişleri genelde olağan konumda süremediklerinden hastalarda yanak ısırma ve mukozada yaralanma şikâyetlerine sebep olabilmektedir. Bu türlü durumlarda da 20 yaş dişlerinin aslında olağan işlev görmediklerinden alınmaları uygundur.
Tümör Oluşumu; azda olsa gömük diş etrafında çene tümörleri oluşabilmektedir.
Öbür Bir Cerrahi Sürece Mahzur Olmaları; çene kırıklarında şayet diş kırık çizgisi üstünde ise çekimi gerekebilmektedir. Ayrıyeten ortognatik (çenelerin düzeltilmesi ameliyatı)cerrahi süreçlerinde de gömük dişlerin çekimi gerekebilmektedir.
