Acı hayatımızın olmazsa olmazı ama bazı acılar vücudumuza ve ruhumuza yapışıp kalıyor,bir köz gibi canımızı yakıyor ve ruhumuzu acıtıyor.Bazen de bu acılar hayatımız boyunca bize yolculuğumuza bir anlam katıyor. Psikolojik travma genelde 3 şekilde oluşur.
1 ) Doğa eliyle oluşan travmalar :
Depremler, sel felaketleri , virüsler , salgın hastalıklar , büyük çaplı yangınlar, deniz felaketleri ve yanar dağlar
2) İnsan eliyle yapılan travmalar :
Şiddet, taciz, şantaj, ölüm tehdidi , savaş, göç ve zorunlu göç
3)Hem doğadan hem insandan oluşan travmalar :
Doğadan gelen depremler insanların ihmaliyle yapılan binaları yıkar . Canlılardan gelen virüsler insan ihmaliyle yayılabilir bu da daha karmaşık travmalara yol açabilir.
Psikolojik travmanın insanlardaki etkileri :
İnsan zihni ve bedeni, ciddi bir stresle karşı karşıya gelir.
Travmatik olayı tekrar tekrar yaşarmış gibi olmak travmatik olaydan sonra diken üstündeymişiz hissi, olayı belli yönlerinden ( renk , koku, şekil , zaman) gibi ayrıntılarından kaçınırız.Travmatik olay bedende çeşitli ağrılara acılara yol açar.
Psikolojik travmanın insandan götürdükleri:
1) hayata ve insanlara olan inanç kişinin kendisiyle ve değerleriyle kuracağı bağın kaybı
temel duygular;
-anlam duygusu
-kontrol duygusu
Anlam kontrol ve bağ kurma
Psikolojik travmanın öncesinde kişi daha doğal koşullarda yaşamaktadır. Fakat travmatik olayın etkisiyle kişinin kendisiyle geçmişiyle çevresiyle ve geleceğiyle ilgili daha olumsuz anlamlar kurmaya başlamaktadır.
1) Travmatik olay ( cinsel taciz, ölüm , öldürülme , sömürülme ) ne kadar yakınımızdan gelirse ( anne baba kardeş yakın akraba komşu öğretmen )bu olayın etkileri o kadar yüksek olur kişinin anlam duygusu o derecede bozulur artık dünyaya duyduğu derin güven sanki saf dışı kalmıştır.
2) Travmatik olay ne kadar büyükse kişinin psikolojik kaybıda o denli yüksek olur
3) Travmatik olay ne kadar erken yaşta başladıysa kişiliğe o denli sirayet eder.
4) Birden fazla travmatik olay yaşamış kişi içsel güçlerinden faydalanmakta o kadar zorlanabilir.
5) Travmatik olay veya olaylar silsilesi ne denli sürekliyse etkiside o şekilde yüksek olacaktır.
Kontrol duygusu
Kişi travma öncesi etkenlere bağlı olacak bir şekilde belli oranda bir kontrol sahibidir.Travmatik olay beyinde canlıdır dolayısıyla kişi her an tehdit korkusu altındaymış gibi yaşar ve böylece hayatı üzerindeki koruyucu ve kollayıcı yönetme duygusu elinde olmadan kısıtlanır.
Bağ kurma
İnsan psikolojisinde bağ kurmanın bağlanmanın tartışmasız bir yeri vardır .Kişinin yaşadığı dönem kültür aile değerleri inanç sistemleri ;annesi babası kardeşler ve çevresinde bağ kurmadan yaşayacak bir varlık değildir. Travmatik olay kişinin bağ kurma deneyimini zarara uğratır hayatına yön vermek için gerekli olan ilişkisel bağları yaşamakta ve yön vermekte zorlanır.
psikolojik travma nasıl ki hayatımızı bir parçasıysa bu tramvatik etkilere çare aramakta hayatımızın ve insanlığın bir parçası olmuştur. Travmatik olay unutulmasa bile insanda yarattığı psikolojik etkiler minimize edilieblir. Travmatik olaya karşı pozisyonumuzu değiştirebiliriz.
Travmatik olayın yarattığı çaresizlik umutsuzluk acı atmosferinin esiri olmak zorunda değiliz .Çünkü insan anlamlarıyla yaralanır ve anlamlarında şifa bulur.
Psikolojik travmanın gözle görülebilir ve sinsi etkileri gözden kaçmayacak şekilde değerlendirilmelidir.
Travmalarıyla helalleşen kişiler, kendileriyle çevreleriyle ve yakınlarıyla daha derin samimi ve tutarlı bağlar kurabilirler.