Kalp damar hastalıklarında görülebilen şikayet yahut klinik bulguları şu biçimde özetlemek mümkündür:
* Göğüs ağrısı (angina pectoris)
* Miyokart infarktüsü (kalp krizi)
* Ritim bozuklukları (aritmiler)
* Kalp yetmezliği
* Ani mevt
* Bazen de kalp damar hastalığı kıymetli derecede kalbin beslenmesini bozduğu halde hiç şikayet olmayabilir (sessiz iskemi)
Koroner damarlar değerli ölçüde daraldığında göğüs ağrısı oluşur (angina). Bu ağrı, çoğunlukla yorulmayla, sonlanmakla yahut soğukla gelen, göğüs ön tarafında, sol kola, uzunluğuna ve çeneye yayılabilen, 10-15 dakika süren, istirahat ile yahut koroner damarları genişleten ilaç almakla geçen, sıkıştırıcı, baskı yapar üslupta bir ağrıdır (kararlı angina). Lakin kimi durumlarda darlık yerinde dinamik değişiklikler olabilir ve bu durumlarda, ağrı istirahatte de gelebilir, daha uzun sürebilir ve istirahate yahut ilaca kolay karşılık vermeyebilir (kararsız angina). Bu çeşit angina çarçabuk infarktüse yol açabildiğinden daha tehlikelidir.
- Kalbe bağlı göğüs ağrısının (angina) hissedildiği beden bölgeleri.
Damardaki darlığın ilerleyip tam tıkanıklığa yol açması halinde, kalbin o damar tarafından beslenen bölgesinin hücreleri çalışamaz hale gelir. Damarın tıkalı kalma mühletinin 6 saati geçmesi halinde, o bölgenin hücreleri canlılığını koruyamaz ve geriye dönüşsüz olarak harap olur. Böylelikle kalbin o bölgesi kasılma vazifesini yapamaz, ritim bozuklukları oluşabilir ve vefata kadar gidebilen önemli sorunlar oluşabilir. Buna kalp krizi (miyokart infarktüsü) diyoruz.
İnfarktüste, yeri ve yayılımı anginaya benzeyen, lakin ondan çok daha şiddetli ve uzun süren göğüs ağrısı olur. Kalp krizi teşhisinde, şikayetlerden öbür kalp elektrosu (EKG) ve kan testlerinden de yararlanılır. Miyokart infarktüsünde birinci 6 saat içinde damar tıkanıklığının balon yahut pıhtı eritici ilaçlarla açılması halinde kalp kası harabiyetinin önlenmesi mümkün olabilir, onun için erken teşhis çok değerlidir.Unutulmamalıdır ki, kalp krizinden olan ölümlerin %50’si 1 saat içinde olmaktadır. Bu ölümlerin çok büyük bir kısmı, hastanede çarçabuk tedavi edilebilecek olan, ritim bozukluklarından kaynaklanır. Bundan ötürü, emsal ağrısı olan hastalar, bilhassa de kalp hastası olduğu biliniyorsa, en kısa vakitte bir sıhhat merkezine başvurulmalıdır.
Fakat tıpta her vakit alışılageldik kurallar geçerli olmayabiliyor. Bazen, bilhassa yaşlılarda ve şeker hastalığı (diyabet) olanlarda, angina yahut infarktüse bağlı ağrı hiç olmayabilir. Bu türlü hastalar sessiz infarktüs geçirebilir.
Yeniden kimi hastalarda göğüs ağrısı yerine,
- Hazımsızlık,
- Karın ağrısı,
- Nefes darlığı,
- Sırt ağrısı,
- Kol ağrısı,
- Çene ağrısı ve hatta diş ağrısı
Üzere şikayetler olabilir.
