Kalp dört odacıktan oluşur: üst kısımda iki kulakçık (sağ ve sol atrium) ve kulakçıkların altında iki karıncık (sol ve sağ ventrikül). Kulakçıklar ile karıncıklar ortasında ve karıncıklarla buradan çıkan damarlar ortasında kapaklar bulunur. Kapaklar, kanın tek taraflı akmasını, hasebiyle kanın geri kaçışını engellemeye fayda. Kapaklar, kanın karıncıklara tek istikametli girişini sağlarken tek taraflı de çıkışını sağlarlar. Her kapak (2 yaprakçıktan oluşan mitral kapak hariç) 3 yaprakçıktan oluşur. Bu dört kalp kapak şunlardır:
1-Triküspit kapak: sağ kulakçık ve sağ karıncık ortasında bulunur.
2- Pulmoner kapak: sağ karıncık ile pulmoner arter (akciğer arteri) ortasında bulunur.
3- Mitral kapak: sol karıncık ve sol kulakçık ortasında bulunur.
4- Aort kapağı: sol karıncık ile aort ortasında bulunur.
- Kalp kapakları nasıl çalışır?
Kalp kası kasılıp gevşedikçe kapaklar açılır ve kapanır. Bu biçimde kan karıncıklara ve kulakçıklara dönüşümlü olarak dolar. Aşağıda kalbin sol tarafındaki kapakların nasıl çalıştığı anlatılmıştır:
Sol karıncık gevşedikten sonra aort kapağı kapanır ve sol kulakçıktan sol karıncığa kan akışını sağlamak için mitral kapak açılır.
Sol kulakçık kasılır ve sol karıncığa daha fazla kan akışı olur.
Daha sonra sol karıncık kasılır, mitral kapak kapanır ve böylelikle kanın tekrar sol kulakçığa kaçması önlenir. Tıpkı vakitte aort kapağı açılır, böylelikle kan aortaya atılır. Daha sonra sol karıncık gevşer aort kapağı kanın sol karıncığa geri kaçmasını engellemek için kapanır ve böylelikle döngü devam eder.
Emsal olaylar sağ tarafta, triküspit kapak ile pulmoner kapak ortasında olur.
- Kalp kapak hastalığı nedir?
Kalp kapaklarındaki hastalıklar büyük oranda romatizmal kalp hastalığı sonucu oluşur. Bunun dışında, kapakların yapısal bozuklukları, kalp boşluklarının genişlemeleri, kalp damar hastalıkları, iltihabi hastalıklar da kapak hastalığına neden olabilir. Kalp kapaklarında iki türlü bozukluk olabilir:
Kapak Yetmezliği: Kapakçıklar tam olarak kapanmaz; böylelikle sırf ileriye hakikat akması gereken kanın bir kısmı da geriye yanlışsız kaçar. Münasebetiyle kalbin yaptığı işin bir kısmı boşa gitmiş olur. Böylelikle kalbin yükü artar. Kapak yetmezliği fazla ölçüde olursa kalp yetmezliğine neden olabilir.
Kapak Darlığı: Kapaklar ortasındaki açıklık daralır, böylelikle kalbin başka boşluklara yahut damarlara kan göndermesi zorlaşır. Kalp bunu başarmak için daha fazla güç harcar. Darlık oranı fazla olursa kalpten atılan kanın azlığına bağlı şikayetler ortaya çıkar ve tekrar kalp yetmezliği oluşabilir.
Birtakım durumlarda birebir kapakta hem darlık hem de yetmezlik olabilir