Her ne kadar, venöz yetmezlik yahut varisin nedenleri ortasında bulunmasa da, güneşin ve sıcak havaların ağır olduğu yaz mevsimi; varis hastaları için adeta kabus halini alır. Aslında, sorun güneş yahut ultraviolenin kendisi değildir. Sorun, güneş ile bir arada ortaya çıkan çok sıcak havanın, toplardamar duvarları üzerindeki genişletici tesirine bağlıdır. Toplardamarlar, öteki ismiyle venler, kapasitans damarları olup; değişken faktörlere bağlı olarak daralma ve genişleme imkanlarına sahiptirler. Bu sayede, içlerindeki kan akımının akışını sağlayabilir yahut adeta bir kan deposu misyonu üstlenebilirler. Beden ısısının, uzaklaştırılması yahut ortama verilmesinde de etkilidirler. Şayet, venöz yetmezlik yahut varis durumları mevcut ise; toplardamarların ısıya bağlı olarak genişlemeleri de önemli boyutlarda olmakta, cilt yüzeyinden gözle görünür halde olmaktadır. Bu nedenle, birden fazla venöz yetmezlikli yahut varisli kişi yaz mevsiminde yakınmalarının daha arttığını, bu damarların daha belirginleştiğini tabir eder.
Bayanlarda erkeklere oranla çok daha fazla görülen varis, en sık görülen damar hastalığıdır. Yaşla bir arada artış gösteren varis; ağrı, kaşıntı, ayak bileğinde şişme, gece krampları, yüzeyel tromboflebitler, venöz ayak bileği cilt değişiklikleri ve kanama üzere şikayetlere neden olur.
Medicana Samsun Hastanesi Kalp Damar Cerrahisi Kısmından Op. Dr. Murat Küsdül Varis Tedavisinde Çağdaş Metotlar konusunda bilgi verdi;
VARİS NEDİR?
Varis, toplardamarların organik bir sebep olmadan genişlemesi, uzaması ve kıvrımlı hal alması olarak tanımlanır.
EN FAZLA HANGİ YAŞ KÜMESİNDE GÖRÜLÜR?
Variköz venler kıymetli bir sıhhat sorunudur. Erişkinlerdeki sıklığı değişik coğrafik varyasyonlar göstermekle bir arada yaşla giderek artar. Bacak varisleri, muayenehane pratiğinde en sık karşılaşılan damar hastalığıdır. Yetişkin nüfusun yüzde 15-20’sini tesirler. Bayanlarda erkeklere oranla 2-4 kat daha fazla görülürken ailesel geçiş oranı yüzde 50’den fazladır.
VARİSLER KAÇ TÜRLÜDÜR?
Varisler primer yahut sekonder olabilir. Primer varisler hususundadır. Günümüzde en çok kabul gören teori kalıtımsal ven duvarındaki zayıflık ve venlerdeki kapakçık yetmezliği, venöz hipertansiyondur. Sekonder yahut edinsel variköziteler, venöz kapakçıkların travma, derin ten trombozu yahut enflamasyon üzere nedenlere bağlı hasar alması sonucu meydana gelir. Bir ekstremitede kıvrım yapmış bariz variköz oluşumlarının yanında daha küçük çaplı telenjiektazik, retiküler üslupta oluşumlar da bulunabilirler. Bu oluşumlar elle hissedilemeyen, ciltte yüzeyel yerleşim gösteren, 1 milimetre yahut daha küçük çaplı mavi yahut kırmızı çizgisel renk değişiklikleri olarak görülürler. Bölgesel olarak yıldız formlu yahut örümcek ağına misal yaygın yaygın çizgisel oluşumlar olup tüm bacağı sarabilirler. Hastadan hastaya değişmekle birlikte bir ekstremitede bu oluşumlar, birlikte yahut farklı başka yerleşim gösterebilirler.
VARİS OLUŞUMUNU KOLAYLAŞTIRAN FAKTÖRLER:
Epidemiyolojik çalışmalarda varis patofizyolojisinde rol oynayan birçok etken öne sürülmüştür. Bu çalışmlarda aile hikayesi (kalıtım), riskli ömür usulü ve sigara kullanımı, venöz yetmezlik tespit edilen hastalarda daha yüksek oranlarda saptandığı için önde gelen risk faktörleri olarak gösterilmiştir. Aile öyküsün müspet olduğu hastalarda, varis görülme riski 4.4 kat daha fazladır. Uzun mühlet ayakta kalmak ya da uzun müddet oturarak iş yapmka bir risk faktörü olduğu üzere, günde 4 saatten fazla ayakta kalanlarda yüksek grade venöz yetmezlik gelişme riskini 2.7 kat artırır.
-
Uzun müddet ayakta durmak
-
Hamilelik
-
Şişmanlık
-
Oturarak çalışmak
-
Hareketsizlik
-
Yaşlılık
-
İlaç kullanımı ( Doğum denetim hapları, menopoz devrinde kullanılan hormon replasman tedaileri)
VARİS HASTALIĞI VE SIK KARŞILAŞILAN ŞİKAYETLER
Hastaların en yaygın semptomları bacaklarının manzarasının bozulmuş olması ve uzun müddet ayakta durunca ortaya çıkan bacak ağrısı ve bacaklarda ağırlaşma hissidir. Semptomlar anatomik defektin derecesiyle ili olmayabilir. Bazen hasta variköz damarı zedeleyebilir. Bu durumda belirign bir kanama görülebilir. Bacak varislerinin bir komplikasyonu yüzeyel tromboflebittir; önemli bir ağrı ve hareket kısıtlılığına yol açabilir. Uzun müddetli bacak varislerinde kronik ayak bileği şişliği, staz dermatiti ve bacak ülserleri gelişebilir. Uzun müddet ayakta durma yahut obezite (şişmanlık) tüm bacak varislerinin daha semptomatik hale gelmesine neden olurlar.
VARİS TEDAVİ
Varis tedavisinde hedef ömür kalitesini artırmaktır. Hastalık çoklukla yeterli huylu seyir gösterip hastaların birçoklarında ameliyat gerekmez ve konservatif tedavi prosedürleriyle yeterli sonuçlar alınır. Bu nedenle semptomlar, çok önemli değilse girişimsel tedavilerden kaçınılmalıdır. Semptomlar hastanın hayat kalitesini önemli olarak etkiliyorsa tedavi düşünülmelidir. Bazen büyük varisleri bulunan hastalarda, kanama yahut ülserasyon üzere komplikasyonlar gelişirse daha agresif cerrahi tedavi prosedürleri denebilir.
Etken sebepler ortadan kaldırılmadıkça (fazla kilo, uzun mühlet ayakta durma, östrojen kullanımı) variköz ven oluşumunun makul bir müddet sonra tekrarlayacağı unutulmamalıdır.
Tedavi iki başlık altındadır.
Birinci olarak görünen varislere dışarıdan uygulanan lazer yahut köpük tedavisidir. Bu tedavi ekseriyetle kozmetik hedeflidir ve derindeki damar yetmezliğine katkısı yok denecek azdır.
Asıl tedavi üstte belirttiğimiz derindeki ve yetmezliğe sebep olan damarlara yönelik müdahaledir. Bunu tedavi etmeksizin yalnızca dışarıdan görünen varisleri yok etmek asla kalıcı bir tahlil olmaz ve hastalık ilerlemeye devam eder.
VARİS TEDAVİSİNDE KAPALI USUL; EMBOLİZAN CASUS TEDAVİSİ
Hastanemizde başarılı formda uygulanan embolizasyon prosedürü ile rastgele bir anestezi yani narkoza gerek olmadan süreç yapılmaktadır. Bacakta rastgele bir kesi olmaksızın, bir iğne ile ultrason eşliğinde diz kapağı üstünden derindeki hasta damara girilmekte ve damar içinden kasık bölgesine kadar ulaşılmaktadır. Embolizan casus dediğimiz bir sıvının damar içine uygulanması aslına dayanan bu usul 10-15 dk sürmekte ve hasta müdahale sonrası yarım saat içinde yürüyerek taburcu olmaktadır.
VARİSLERDE EMBOLİZAN CASUS TEDAVİSİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ NEDİR ?
-Genel yahut Spinal Anestezi gerektirmez.
-Isıya bağlı deri,sinir hasarı ve uyuşma riskini ortadan kaldırır
-Hasta birebir gün işine ve günlük hayatına geri dönebilir
-İz bırakmaz
-İşlemden 30 dakika sonra hasta rahatlıkla ayağa kalkabilir
-İşlem yapılan damar bölgesinde kalıcı sertlik ve germe hissi kalmaz
