Tüm Makaleler
PROSTAT KANSERİ
Erkekler ortasındaki en yaygın kanser olup birçok 65 yaş üstünde olmak üzere, her 10 erkekten birinde hayatının rastgele bir devresinde ortaya …
Yayınlanan
3 sene önceüzerinde
Tarafından
Doktor MakaleleriErkekler ortasındaki en yaygın kanser olup birçok 65 yaş üstünde olmak üzere, her 10 erkekten birinde hayatının rastgele bir devresinde ortaya çıkar.
Erkekler ortasında kanserden ölenler ortasında 2. sırayı almaktaysada, muvaffakiyetle tedavi talihi bilhassa erken teşhiste mümkündür.
Prostat erkek üreme sisteminde bir salgı bezidir, bir kestane büyüklüğünde olup mesane ile üretra (idrarı mesaneden beden dışına taşıyan tubuler yapı) ortasında yer alır. Prostat büyük ölçüde adale lifleri ve salgı bezlerinden oluşmuştur ve ana işlevi spermleri iletmek üzere sperme sıvı üretmektir.
Prostat kanseri işte bu bezin bilhassa dış kısmından kaynaklanan bir berbat huylu tümör olup büyüdükçe prostatın iç kısımlarına yayılmaktadır. Yalnızca prostat içinde yer alan, kapsül dışına taşmayan kanser Lokalize Prostat kanseri diye isimlendirilir. Öteki kanserler üzere prostat kanseride yayılabilirler (metastaz) ve öncelikle prostat etrafındaki dokulara yahut seminal veziküle (prostat ardındaki meni depolayıcı kese) lokal yayılım yapar. Lokal yayılım gösteren tümörler vakitle bedenin öbür kısımlarına örneğin lenf nodlarına ve kemiklere yayılım yaparlar.
Prostat Kanseri Tanısı için ve Teşhis Sonrası Hangi Testler Gereklidir?
Prostat kanserini tespit ve daha sonra evrelemek (yayılım derecesini saptamak) için bir çok test yapılabilir fakat bunların hepsi her erkekte gerekli değildir.
Parmakla Makattan Muayene
Kolay bir muayene biçimi olup hem kanserin tanınmasında, hemde kanserin prostat içinde lokalize mi yoksa prostat etrafı dokulara lokal yayılım yapmış mı tespit etmekte yararlıdır.
Prostat bir iç organ olduğundan direkt gözle muayene mümkün değildir. Çabucak rektum (son bağırsak) ön kısmında yer aldığı için makattan rektuma sokulan bir parmakla muayene edilebilir.
Prostat Spesifik Antijen (PSA) Testi
Bir kan testi olup prostat kanserinin varlığı hakkında indirekt bilgi verebilir ve şayet kanser mevcutsa büyüklüğü ve yaygınlığı hakkında da bilgi verebilir.PSA testini bazen yorumlamak güç olabilir zira PSA hem tümör hücresi ,hemde olağan hücre tarafından oluşturulur. Fakat olağan prostat tarafındanda yapılan PSA kana daha az geçerken, tümörlü dokudan oluşan PSA kana daha fazla ölçüde geçmektedir.
3 harf hayatınızı kurtarabilir: PSA
Bu kolay kan testi ,prostat dokusundan kan akımına ufak ölçülerde kaçan bir kimyasal husus olan prostat spesifik antijen (PSA) ölçüsünü tesbit eder.
Yüksek düzeylerde PSA prostat büyümesi, enfeksiyon yahut kanser üzere bir prostat sorunu olduğunu söz eder. Şayet PSA düzeyiniz yüksekse daha ileri tetkikler için kesinlikle bir üroloji uzmanına görünmelisiniz.
Amerikan Kanser Derneği yıllık sistemli PSA testini şu bireylere önermektedir:
• Afrikalı Amerikalı erkeklere 40 yaşından itibaren.
• Beyaz erkeklere babada yahut erkek kardeşte prostat kanseri varsa 40 yaşından itibaren
• Ailesinde prostat kanseri olmayan beyaz erkeklere 50 yaşından itibaren.
Üstteki gurupların birine giriyorsanız bir PSA testi ve prostatın parmakla rektal muayenesi için bir üroloji uzmanından çabucak randevu alınız.
Transrektal Ultrasonografi (TRUS)
Özel bir ultrasonografi probu kullanılarak makattan direkt prostatın ultrasonografisinin yapılmasıdır.
Prostatı görüntülemenin kolay ve emniyetli bir yoludur. Bu inceleme ile hem prostatın büyüklüğü daha net kıymetlendirilir, hemde kanser olma ihtimali daha yüksek olan nodüllerin daha düzgün görüntülenmesi sağlanır. En önemliside prostattan biyopsi alınması gerektiğinde transrektal U.S. kılavuzluğunda bu süreç çok daha kolay olmakta ve kuşkulu nodüllerden daha kolay ve tesirli formda biyopsi alınmaktadır.
Kemik Sintigrafisi
Kanserin kemiklere yayılıp yayılmadığını göstermede kullanılır çünkü prostat kanserinin en sık metastaz yeri kemiklerdir. Tüm hastalara yapılması gerekmez bilhassa küçük kanserler ve düşük PSA düzeyli hastalarda gereksizdir.
Lakin radikal bir cerrahi tedavi düşünülüyorsa bu türlü bir cerrahi öncesi kemiklerde metastaz olmadığından emin olunmalıdır.
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
Postattaki kanserden çok kanser nedeniyle büyümüş lenf nodlarının tespitine yardımcı olur.Genellikle BT kanser yaygın, yüksek dereceli yahut yüksek PSA ile birlikte yapılır.
Patolojik İnceleme
Prostat kanserinin kesin tanısı yalnızca ve yalnızca makattan , iğne ile alınan biyopsi örneklerinin patoloji uzmanları tarafından mikroskopta incelenmesi ile konulabilir.
Biyopsi alınması gerekli olan hastalar
1- PSA yüksekliği olanlar.
2- Parmakla rektal muayenede sertlik, nodül tesbit edilenler.
3-1 ve 2 . unsurun birlikte olduğu hastalar.
Alınan biyopsideki tümörün yaygınlığı ve derecesi ile hastanın PSA düzeyi yapılacak tedavinin kararlaştırılmasında rol oynar.
Prostat Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
1) Watchfull – waiting = Bekle – gör = Takip protokolü
Hastanın bir tedavi yapılmadan takip edilmesidir. Hernekadar tedavi edilmeyen prostat kanseri büyümeye devam edersede , sıklıkla bu büyüme epey yavaş olmaktadır. Nitekim prostat kanseri büyümesi gereğince yavaş olabilir ve tedavisiz bırakılsa dahi insan hayatının rastgele bir devresinde sorun yaratmayabilir.Yaşlı erkeklerde takip mantıklı bir seçenektir bilhassa kanser küçük ve mikroskopik incelemede düşük dereceli ise.Çalışmalar göstermiştirki şayet kanser yüksek dereceli ise 10 yıl içinde sıhhat ve hayat için değerli bir tehdit olmaktadır.
2) Faal İzlem: Faal izlem, klinik olarak kıymetsiz prostat kanserli hastaların çok tedavi edilmemeleri ve hastalıktan çok tedavisinin getirdiği artmış morbidite riskinden korunması gayesi ile hastanın yakın izlemle takip edilerek hastalık progresyonuna dair evvelden tanımlanmış bulgular saptanıncaya kadar küratif tedavinin ertelendiği bir süreçtir.Belli aralıklarla PSA , rektal muayen yanısıra tekrarlayan prostat biyopsileri yapılarak hastalığın klinik kıymetli bir hal alması halinde radikal prostatektomi yahut radyoterapi üzere bir küratif tedaviye geçilir.
3) Radikal Prostatektomi (RP)
Lokalize prostat kanserinin (prostat kapsülü içinde sonlu olan) tedavisi için yapılan radikal cerrahi müdahaledir. Prostat tüm kapsülüyle ve ardında veziküla seminalislerle birlikte çıkarılır ve mesane boynu üretraya (idrar yoluna) yine ağızlaştırılır. Çıkarılan modülün patalojik incelenmesinde kanser tümüyle prostat kapsülü içinde sınırlıysa, RP prostat kanserini tam tedavi etmiş demektir. Tüm prostat çıkarıldığı için operasyon sonrası PSA ölçülemeyecek kıymetlere (sıfıra yakın )düşmelidir. Patolojik incelemede prostat kapsülü dışında tümür mevcutsa PSA çok ufak hacimli kanserlerin dahi takibinde harika bir testtir. Daha büyük ve kapsül dışına yayılmış tümörlerde ise cerrahinin başarısı lokalize olanlar kadar düzgün değildir.
Bu radikal cerrahinin değerli komplikasyonları operasyon sırasında kanama, operasyon sonrası erken periyotta kalp krizi ve akciğer embolisi , geç devirde idrar tutamama ve ereksiyon ( sertleşme ) kaybı olabilir.
Bu cerrahi süreç açık ,laparoskopik yahut robot yardımlı laparoskopik olarak yapılabilir.
4) Radyoterapi (Işın Tedavisi)
Radikal prostatektomiye alternatif olabilecek bir tedavidir. Prostata lokalize prostat kanserlerinde 10 yıllık sonuçlar cerrahi tedaviye yakındır. Fakat daha geç sonuclar kesin olmamakla bir arada birazdaha cerrahi tedavi lehinedir. Radyasyon tedavisi bilhassa kapsül dışına taşmış lakin hala kapsülün kanser etrafındaki dokularda sonlu olduğu düşünülen vakalarada uygundur.
Radyoterapininde yan tesirleri ortasında idrar yapmada zahmet, sık idrara çıkma, ani idrar sıkışması ve ishal erken devrelerde görülürken geç devrelerde ereksiyon sorunları (sık olarak), mesane kapasitesinde küçülme, idrar yollarında darlıklar oluşabilir.
5) Hormonal Tedavi
Prostat kanseri hücrelerinin bir birçok erkeklik hormonlarına, bilhassa testosterona bağımlı olarak çoğaldığından hormonal tedavi yararlı olabilir. Hormon tedavisi küratif bir tedavi olmayıp prostat kanser hücrelerinin çoğalmasını süreksiz müddetle yavaşlatmayı maksatlar. Hormon tedavisi çoklukla kanserin prostat dışına yayıldığına dair bulgular olmadıkça kullanılmaz. Yani daha çok sistemik yayılım yapmış (lenf rodlarına yahut kemiklere yayılmış) olaylarda kullanılır.
Bu tedavide maksat bedendeki testosteron hormonunu ortadan kaldırmak yahut baskılamaktır ki buda ya testislerin cerrahi olarak çıkarılmasıyla (orşiektomi) yahut medikal yolla (3 ay da bir yapılan LHRH analogları ve hergün ağızdan alınan anti androjenlerle) sağlanabilir. Hormon tedavisi hastaların yarısında sıcak basmalarına yol açarken hepsinde ereksiyon kaybına ve cinsel isteksizliğe sebep olur.
Diğer Beğenebileceğin Yazılar
Genel Cerrahi
Discover the Best Obesity Clinic in Istanbul: Istanbul Obesity Center
Yayınlanan
2 ay önceüzerinde
Ağustos 10, 2024Tarafından
Doktor MakaleleriWhen it comes to addressing obesity and its related health challenges, finding the right clinic is crucial. In Istanbul, one name stands out as a leader in obesity treatment: Istanbul Obesity Center.
With 22 years of experience and over 80,000 patients served, Istanbul Obesity Center has earned a reputation for excellence in the field of obesity treatment. The clinic is dedicated to offering comprehensive care tailored to the unique needs of each patient.
Why Choose Istanbul Obesity Center?
At Istanbul Obesity Center, we believe that successful weight loss is a journey that requires more than just surgery—it demands a holistic approach that includes nutritional guidance, psychological support, and long-term follow-up care. Our team of specialized doctors and medical professionals work closely with each patient to develop a personalized treatment plan, ensuring the best possible outcomes.
Our Services
We offer a wide range of state-of-the-art treatments, each designed to help you achieve your weight loss goals safely and effectively:
- Gastric Sleeve Surgery: A popular and highly effective procedure that reduces the size of the stomach, helping patients achieve significant weight loss.
- Gastric Balloon (6-month and 12-month options): A non-surgical option that involves placing a balloon in the stomach to create a feeling of fullness, aiding in weight loss.
- Swallowable Gastric Balloon: A revolutionary, non-invasive treatment that does not require endoscopy or anesthesia, allowing patients to lose weight without surgery.
- Gastric Bypass Surgery: A more complex procedure that alters the digestive system to limit food intake and nutrient absorption, leading to substantial weight loss.
- Stomach Botox: A non-surgical treatment that temporarily reduces stomach contractions, slowing digestion and promoting a feeling of fullness.
- Dietary and Nutritional Support: Comprehensive nutritional guidance to ensure you maintain a healthy diet before and after your treatment.
- Psychological Support: Counseling and mental health services to help patients address emotional and psychological factors related to obesity.
Patient-Centered Care
At the heart of our clinic’s success is our patient-centered approach. We understand that every patient’s journey is unique, and we are here to provide support every step of the way. From the initial consultation to post-surgery follow-up, our team is dedicated to helping patients achieve their health and weight loss goals.
Cutting-Edge Treatments
Each treatment is performed using the latest techniques and technologies, ensuring safety and effectiveness. Our clinic’s commitment to innovation and patient care has made us a preferred choice for individuals seeking lasting weight loss solutions.
Comfortable and Secure Environment
Located in the vibrant city of Istanbul, our clinic offers a comfortable and secure environment for all our patients. We understand that undergoing a medical procedure can be daunting, which is why we prioritize creating a welcoming atmosphere where patients feel at ease.
Join Thousands of Satisfied Patients
With a proven track record and a dedication to excellence, Istanbul Obesity Center is the ideal choice for anyone looking to take control of their weight and health. Join the thousands of satisfied patients who have transformed their lives with our help.
For more information about our services and to schedule a consultation, visit our website or contact us today.
Diyetisyen
Vejetaryen ve Vegan Beslenme Üzerine
Vejetaryenlik, hayvansal besinlerin hudutlu tüketilmesi yahut hiç tüketilmemesi formundaki beslenme cinsidir. Veganlık ise daha sonlu ve …
Yayınlanan
2 sene önceüzerinde
Haziran 30, 2022Tarafından
Doktor MakaleleriVejetaryenlik, hayvansal besinlerin hudutlu tüketilmesi yahut hiç tüketilmemesi formundaki beslenme cinsidir.
Veganlık ise daha sonlu ve keskin olarak hayvansal hiçbir eserin tüketilmediği bir beslenme şekli olmasının yanında hayvanlardan elde edildiği için yün, ipek, deri üzere eserlerin; deneysel hayvanlardan yararlanıldığı için kozmetik, ilaç, diş macunu üzere eserlerin de kullanılmadığı; canlı eşitliliğinin savunulduğu bir hayat şekli ve dünya görüşü olarak karşımıza çıkmaktadır.
Vejetaryen Beslenme Çeşitleri
1. Semi-vejetaryenlik haftanın birtakım günlerinde et eseri tüketen kümedir.
2. Hayvansal eserlerden yalnızca süt eserlerini tüketenler lakto vejetaryenler 3. Süt eserleri ve yumurta tüketen küme lakto-ovo vejetaryenler
4. Yalnızca kümes hayvanları tüketenler polo vejetaryenler
5. Yalnızca balık tüketenler pesco vejetaryenler olarak isimlendirilirler.
Vegan Beslenme Çeşitleri
6. Zenmakrobiyotikler; zerzevat, meyve, kurubaklagil ve tahıllarla beslenirler. Kimileri yalnızca tahılları tüketir. Kimileri doymuş yağ, kolesterol ve rafine şekerlerden sakınırlar. Hayvandan elde edildiği için jelatini, içeriğinde süt bulunduğu için çikolatayı, arılardan elde edildiği için balı da tüketmezler.
7. Fruvitarianlar yahut Früitistler; meyve, botanik açıdan meyve sayılan kabak, domates üzere besinlerle ve sert kabuklu yemişlerle beslenirler. Besinlerin tekrar toprağa dönüp döngüye katılacaklarına inanırlar.
8. Ravistler, besinlerin pişirilmesi ile besin pahalarını kaybettiğini düşünüp yiyeceklerin pişmelerine inanmazlar.
Neden Vejetaryenlik?
Vejetaryen beslenme formu birinci olarak ekonomik nedenlerle ortaya çıkmıştır. Bitkilerin yetiştirilip tüketilmesinin hayvanlarınkinden daha az masraflı olması nedeniyle ve kaynakların devamlılığının düşünülmesi açısından önerilmiştir.
Budizm’de hayvanların kesilmesi, Hristiyanlık, Musevilik ve İslamda da birtakım hayvanların tüketimi çeşitli nedenlerle yasaklanmıştır.
Budizm, Jainizim ve Hinduizim din öğretilerine nazaran canlıyken hayvandan elde edilen eserlerin tüketimi hürdür.
Ünlü filozof Pisagor’un etik nedenlerle vejetaryenliği benimsemesi ve öteki insanların da ondan etkilenmesiyle Avrupa’da bu beslenme şekli yayılmıştır.
Günümüzde ise bilimsel araştırmaların da artmasıyla sağlıklı bir ömür geçirme, ekolojik dengeyi sağlama, iklim değişikliğini tedbire, gelecek kuşakların yaşayabileceği bir dünya bırakma üzere sebepler de etik nedenlerin yanına eklenmiştir ve insanların her geçen gün ilgisini çekmeye devam etmektedir.
Sıhhat Açısından Sakıncaları
Bilinçsizse uygulanması durumunda B12 vitamini, D vitamini, demir, kalsiyum ve çinko mineralleri açısından eksikliklere de yol açabilmektedir. Bunlar anemi ve osteoporoz üzere önemli hastalıklara sebebiyet verebilir.
1990’ların ortasından itibaren İsveç’teki birçok insan vegan beslenme üslubunu benimsedi. Bu değişikliğin temelinde etik nedenler yer alıyordu. Hayvansal olan yumurta, et, balık üzere eserlerin yerine -eşdeğer hale getirmeden- yalnızca bitkisel eserler tüketilmesi telaşlara neden oldu. Eksikleri gidermek ismine çeşitli besin öğesi desteklerden yararlanılmıştır.
Amerika Beslenme ve Diyetetik Akademisi ile İtalyan İnsan Beslenme Derneği’ne nazaran güzel planlanmış vejetaryen diyetlerinin kimi hastalıkların önlenmesi ve tedavisinde kâfi besin alımını sağlayıp sıhhat üzerine olumlu tesirleri olabilmektedir.
Sıhhat Açısından Faydaları
Vejetaryen beslenmede sıhhate faydalı olan antioksidan, lif, polifenol, karotenoid, flavonoid ve fitokimyasallar çokça bulunur.
İşlenmiş besin içeriği düşük bir beslenme biçimi olduğundan kalp hastalıkları, diyabet, kronik böbrek hastalığı üzere kronik hastalık riskleri öbür bireylerden daha düşüktür.
Yeterli bir beslenme programı ile bağışıklık sistemi güçlendirilip uzun ve sağlıklı bir ömür sürdürülebilir.
Vejetaryen beslenme üslubunda sıkça gördüğümüz zerzevat ve meyvelerin kardiyovasküler hastalıklar, birtakım kanser tipleri ve obezite üzere hastalıklar ile vefat riskini azalttığı bilinmektedir.
Kolorektal kanser riskinin vejetaryen beslenenlerde yahut et tüketimi az olan bireylerde düşük olduğu literatüre geçen bilgilerdendir.
Vejetaryenlerdeki yüksek potasyum alımının düşük hipertansiyon riskiyle bağlantılı olduğu bilinmekte, kan basıncı üzerine olumlu tesiri olduğu yorumu böylelikle yapılabilmektedir.
Makro ve Mikro Besin Öğeleri
Protein
Bitkisel beslenmede protein kaynakları olarak tahıl, baklagil ve düzgün kalite soya eserlerinin kullanıldığı bilinmektedir.
Rand ve arkadaşları hayvansal, bitkisel ve karma besin cinslerini incelediğinde azot istikrarı açısından fark bulamamış ve hayvansal yahut bitkisel beslenen bireylerin protein ihtiyacının benzeri olduğunu kanıtlanmışlardır.
Vejetaryenlerde aminoasitlerin, bilhassa esansiyel aminoasitlerin yetersiz olduğu düşünülmektedir. Bitkisel besinlerin esansiyel aminoasit ölçüleri düşük olduğundan çeşitli kombinasyonlar protein alımının artırılması gerekir.
Kurubaklagil ve tahılların birlikte tüketilmesi üzere.
Yağlar ve Yağ Asitleri
Vejetaryen/vegan beslenme çeşidi genel olarak toplam yağ, doymuş yağ ve kolesterol ölçüleri açısından vejetaryen olmayan diyetlere nazaran daha düşük düzeylere sahiptir.
Omega-3 yağ asitleri kalp damar sıhhati, enflamasyonun önlenmesi, retina ve beyin gelişimi üzere değerli vazifelere sahip olup en uygun kaynakları deniz eserleridir.
Uzun zincirli n-3 yağ asitleri, EPA ve DHA çoğunlukla balıklarda, yumurta ve alglerde bulunur.
Deniz eserleri, yumurta ve alg tüketimi az olan ya da olmayan vejetaryenlerin plazma ve fosfolipitlerindeki DHA seviyeleri düşük bulunmuştur.
Diyet Lifi
Buğday kepeği, meyve kabukları, tam tahıllar çözünmeyen lifler ortasında yer alır. Besinlerin bağırsaklardan geçiş mühletini arttırırlar. Kendileri insan bağırsağında sindirilmeyip birtakım besin öğelerinin de alımını engelleyebilirler. Bunlar ortasında esansiyel yağ asitleri ve magnezyum, kalsiyum, çinko, demir üzere kimi mineraller sayılabilir.
Vejetaryen bireyler, omnivorlara nazaran %50-100 daha fazla diyet lifi aldıkları ve mineral eksiklikleri de sıklıkla görüldüğünden alımlarına dikkat etmelidirler. Hazırlık ve pişirme formüllerine dikkat edilirse vitamin ve mineral eksikliklerinin önüne geçmek mümkündür.
Tip-2 diyabet riskinin vejetaryen bireylerde daha düşük gözlenme nedenleri ortasında yüksek lif alımları da sayılmaktadır.
Baklagiller, tahıllar, sebzeler ve meyvelerden yüksek lif alınması uygunlaştırılmış bağırsak ortamı ile iştah düzenlemesi sağlayarak kilo denetimi açısından yararlıdır.
Ayrıyeten yüksek lif ve düşük yağlı beslenme sayesinde bağırsak bakterilerinin kısa zinciri yağ asitleri sentezlemeleri artarak bağırsak mikrobiyomu gelişimi sağlanmış olur.
Çinko
Çinko hayvansal kaynak olarak et, karaciğer, balık, süt, yumurta, peynir; bitkisel kaynak olarak badem içi, ceviz, kuru fasülye, buğday kepeği, bulgur, buğday, soya fasülyesi, kaju fıstığı, ayçiçek tohumu ve mercimekte bulunmaktadır (22;8).
En yeterli kaynaklar hayvansal kaynaklar olduğundan vejetaryen bireylerde eksikliğiyle sık karşılaşılmaktadır. Ayrıyeten fitatlar, kalsiyum, fosfat, demir ve alkol alımının fazla olması çinko emilimini engelleyebilir.
Günlük 25 gram posa alımının üzerinde çıkılmamalıdır. Fasülye, tahıllar ve tohumların fitat içeriğini azaltmak için birkaç saat suda bekletmek faydalı olmaktadır.
D Vitamini
En düzgün kaynağı güneş olan D vitamininin etkin hali vejetaryen bireylerde et ve balık tüketen bireylerden daha düşük düzeylerde bulunmuştur.
Lakin D vitamini destekli besinler yahut suplemanlarını kullanmayan omnivor bireylerin de serum 25- dihidroksi vitamin D düzeylerinde de düşüklükler görülebilmektedir. Olağan serum D vitamini düzeylerini sürdürmek için D vitamininin bitkisel formu olan ergokalsiferol (D2 vitamini) desteği de tesirli olmaktadır.
Vejetaryen bireyler, D vitamini kaynağı olarak ultraviyole ışığı almış mayalar ve mantarlar, süt, portakal suyu, kahvaltılık gevrekler ve margarinler tüketilebilir.
B12 Vitamini
B12 vitamini ileumda emilip karaciğer ve hayvan kasında depolanmakta olup tabiatta yalnızca bu vitamini sentezleyen mikroorganizmalar tarafından üretildiğinden beşerler tükettikleri besinlerden ihtiyaçlarını karşılayabilmektedir.
Ekseriyetle B12 vitamininin en düzgün kaynakları et, süt, yumurta sakatatlar, ton balığı üzere hayvansal besinlerdir.
B12 eksikliği pernisiyöz anemi, inflamatuar bağırsak hastalığı, çölyak hastalığı, kısa barsak sendromu, megaloblastik anemi, bilişsel performans düşüşü ve nörolojik bozukluklara neden olabilmektedir.
Demir
En önemli vazifesi oksijen taşımak olup bağışıklık sistemini destekleme ve bilişsel performans için de gerekli bir mineraldir. En çok hayvansal eserlerde bulunur. Kurubaklagiller, tahıllar ve üzüm pekmezi de düzgün kaynaklardan sayılabilir.
Yeni literatür bilgilerine nazaran vejetaryen ve vejetaryen olmayanlarda demir yetersizliği anemisi oranları yakın görülmüştür. Premenopozal periyottaki bayan vejetaryenlarda yetersizliğe bağlı aneminin görülme sıklığının daha yüksek olduğu gözlenmiştir.
Tahıllarda bulunan fitatlar, okzalatlar ve tanenler demirle bileşikler yaparak emilimini engellerler. Ayrıyeten diyet lifi tüketimi, alüminyum, kalsiyum, çinko ve magnezyumun fazlalığı ile diyette proteinin yetersiz olması da demir emilimini azaltan faktörlerdendir.
Bitkisel eserlerdeki hem olmayan demirin biyoyararlılığını arttırmak için C vitamini ve sitrik asit üzere organik asitlerden faydalanılabilir. Emilimi engelleyecek fitat ve polifenol üzere bileşiklerin aktifliği de böylelikle azaltılabilir.
İstikrarlı bir beslenme sistemi ile bu yetersizliğin önüne geçmek mümkündür.
Kalsiyum
Kalsiyum kemik ve diş sıhhatine tesirinin yanında kanın pıhtılaşması, hücre içi ve dışındaki enzimlerin salınımı, hudut iletimi, kalp atımı kontrolü ve mineral istikrarı üzere kıymetli vazifelere sahiptir.
En düzgün kalsiyum kaynakları olarak süt ve süt eserleri, pekmez, susam, fındık, yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller ve kuru meyveler, orta dereceli olarak yumurta ve yeşil sebzeler sayılabilmektedir.
Kalsiyum alım düzeyleri lakto-ovo vejetaryenlar ile omnivor beslenenlerde emsal olmasına rağmen öteki vejetaryen kümeler ve veganlarda daha düşüktür. Uzun vadede veganlarda kemik mineral yoğunluğu lakto-ovo vejeteryanlarda oran yüksektir.
Tüm Makaleler
Pandemi Süreci Sadece Acı Ve Korku Bırakmamalı
Yayınlanan
2 sene önceüzerinde
Haziran 30, 2022Tarafından
Doktor MakaleleriBu yaşadığımız günleri yıllar önce filmlerde izlerdik. Aniden dünyanın alt üst olduğu, distopik bir aleme geçtiğimiz fantastik filmler vardı. İlk etapta o filmlerdeki distopik dünyayı hatırlatan sahneler oldu. Çin’de birkaç kişiye bulaşan virüsle başlayan sürecin kısa sürede tüm dünyaya yayılabileceğini, bu kadar etki altına alabileceğini ve sonrasında etkisinden uzun süre kurtulamayacağımızı insanlar düşünemedi.
“Çağımız bunu düşünemedi”
Çağımız bunu düşünemedi çünkü modern çağ her şeyi halledebilir, atlatabilir düşüncesi hakimdi. İlkel çağlarda böyle sorunlar olabilirdi fakat bir salgın modern çağda sorun yaratamazdı. Modern çağ insanı için bilimin, tıbbın, teknolojinin bu kadar ilerlemiş olduğu çağda bu bir handikap oluşturmaz diye düşünülüyordu. Öncelikle bu durum insanları psikolojik olarak etkiledi: İnsanlığın bu biçimde ilerleşim olduğu bir çağda böyle bir problemle karşılaşmak. ‘’Elden ne gelir ki’’ düşüncesi diğer çağlarda yaşayan insanlar için biraz daha kabul edilebilirdi. Vebayı, kolerayı öyle gördüler. Günümüz insanı bunu alt edememekle beraber şu anda yaşanan bu maske, sosyal mesafe vb. şeylerde “bu ne” şoku yaşadık. Yaşanılan ilk duygunun korkudan ziyade, şaşkınlık olduğu yadsınamaz bir gerçeklik. Hemen akabinde dünya güçlerinin bunu alt edebileceğini normal hayata bir an önce devam edileceği algıları vardı. Fakat maalesef böyle olmadı.
İtalya gibi sağlık altyapısına önem vermeyen bazı ülkelerde pandemi şokuyla beraber büyük bir kaos yaşandı. Türkiye için baktığımızda, virüs Türkiye sınırlarına girdiği ilk andan itibaren öncelikle bir sağduyu oluştu. Sağlık Bakanının olaya hâkim olması ve tedbirlerde İran gibi geç kalınmadığında bir karışıklık yaşamadık. İlaçların stoklarda hazır olması, yeni hastanelerin hemen açılması burada büyük bir etki oldu. Gerekli tedbirler alınırken iletişim, ilişki babında toplumsal özelliğimiz olan sıcak ve iç içe yapımızı o soğuk mesafeye sokmak yıpratıcı bir gerçeklik oldu. Çünkü biz samimiyeti, yüz yüze olmayı seviyoruz. Hali hazırda yaptığımız gelen misafire kolonya tutmak, dışardan geldiğimizde ellerimizi yıkamak, yemekten önce ve sonra ellerimizi yıkamak gibi alışkanlıklarımızı tekrar bir yüksek sesle hatırladık.
“İnsanlar korku ile kontrol altına alınır”
Korku insanı koruyan çok gerekli bir duygu. İnsanın can güvenliğini sağlayan temel duygulardan biri. Korku olmasaydı biz kendimizi korumayı öğrenemezdik. Korku belli bir desibelde öğrenmeyi sağlıyor. Yoksa her şey her seferinde sil baştan olurdu. Bu durumda korkuları fobilerden ayırmak gerekiyor. Korku insanların tedbirler almasında ve bazı durumlarda duruşunu göstermesine sebep olan bir duygudur. Fakat korku genel anlamda bir algı olarak kullanıldığında ve korkutma yöntemi kaygıya dönüşür. Kaygılı ve endişeli bir duruma dönüşür. Korku dünya tarihi boyunca sıklıkla denetim amaçlı kullanılmıştır. İnsanlar korku ile kontrol altına alınır. Günümüzde ise insanlar bilgi ile kendini kontrol edebilir, içselleştirebilir bir yöne doğru yol alıyoruz. Korku üzerinden değil de bunun daha içselleştirilip tedbirlerin bu şekilde alınması isteniyor. Kendi sağlığımızı da karşımızdakinin sağlığını da riske atmayacak bir yaşam biçimini benimsiyorsak artık korkuyu kontrol edebiliyor hale gelmiş oluruz. Şu an en ufak hapşırmamızda bile acaba diyoruz. Çünkü görünmeyen, havada uçuşan, pek bilinmeyen bir şeyden bahsediyoruz. Doktorların yorumu ile hastalanan kişiler üzerinden bir veri tabanı oluşturuldu. Geçmişi olmayan bir şeyle karşı karşıyayız. İnsan doğası gereği bilmediği bir şeyden korkar.
‘’Korkusuz korkak’’ diye bir tabirimiz var bilirsiniz. Bu tabiri yaşanılan süreç üzerinden yorumlayalım.
Yadsıma. Yadsıma bir savunma mekanizmasıdır. İçinizde müthiş bir korku duyarsınız, konuyla ilgili sorularınız vardır. Aslında o sizi içinize hapsetmiştir. Bununla baş edebilmek için bir savunma mekanizması ortaya koyarsınız. Nasıl vücudumuz bir virüsle karşı karşıya kaldığı zaman direnç gösterirse, psişe de herhangi bir durum karşısında kendini savunmaya böyle alır. Ama bu savunma mekanizmalarını çok kullanmak veya yaşam kalitesini etkileyecek şekilde kullanmak zarar vericidir. Belli bir miktar endişe gereklidir. Gamsız baykuş gibi dalda oturup etrafa bakmak olmaz. Minik bir endişeden bahsediyorum. O insana bir düşünce kanalı açar. Konu hakkında düşünmeyi sağlar. Hiç önemsemediğin ya da endişelenmediğin şeyi niye düşünesin ki. Ama bu endişe seni hapsettiğin de avucunun içinde olması gerekirken başının üstündeyse, bu durumla ilgili bazı savunmalar gerçekleştirirsin. Sistemini bozacak ya da yadsıyarak “Yok öyle bir şey canım bunlar hep Amerikan oyunu…” diyerek kendini sakinleştirmeye çalışırsın. Bu kendini kandırmak gibi fakat o insanın iç dünyasında endişe insanı o kadar elinin altına almış ki yadsıma yaparak sistemini korumaya çalışıyor. Başka biri de entelektüalizm yapabilir. Konuyla ilgili çok okuma yapar, açık oturumları izler. Bu da bir baş etme durumudur.
“Sadece acı ile kalmasın”
Son olarak virüse yakalanmış veya yakalanma ihtimali olan kişilere en az hasarla atlatmak için şunlar önerilebilir.
Buradan ne gördüler? İçlerine baktıklarında bu onlara ne gösterdi? Bunu atlattıktan sonra hayatlarını bir tartıya koydular mı? Bundan sonrası için kendilerine bir füzyon açıldı mı? Bir feraset kapısı açıldı mı yoksa bu sadece bir ağıt mı oldu? Sadece geçirdiği bir acı mı oldu? Bazı şeyler yaşanır sadece acı olur. Acı olarak yaşanır kalır. İnsanoğlu yaşadıkları şeyler içerisinde yalnızca acısını alıp çıkmamalı. Acıyla beraber kendine bir kapı açmalı. Negatif olan durum bile o insana bir artı getirmeli. O artı geldi mi,gelmedi mi? Acziyetini gördü mü? Nurallah Genç der ki “Acziyet kudrettir.”
Son olarak kendi sürecimden bahsederek öneride bulunmuş olmak isterim. Martın son günlerinde bir intifa kaybetmeye başladım. Sonra hastanede sürecim başladı. İlk geçirenlerden olduğum için -doktorların bile şaşkın olduğu bir zamanda- evde tedavi durumum pek olmadı. Hastalandığım dönem için bir İspanya tatili planlamıştım ama İspanya yerine hastanede kendimle kaldım. Oda da yatak vardı, ilaçlar vardı bir de ben vardım. Arada hemşireler ve doktorların bir uzaylı kıyafetleri ile girip çıktığı oluyordu. Hemşirelerin falan tek gözlerini görüyorsunuz. O dönemde acziyetimi şöyle düşündüm: Tatilde özgürce gezecekken şimdi hastane odasında yatıyor ve tuvalete gidebildiği için şükrediyor. Makineye bağlanmadığı için, ayağa kalkıp kendi ihtiyacını kendi görebildiği için şükrediyor. Ben Barcelona’ya kendimle ilgilenebilmek için gidecektim ben o beş gün hastane odasında kendimle ilgilendim. Belki hayatımda ilgilenmediğim kadar kendi
Discover the Best Obesity Clinic in Istanbul: Istanbul Obesity Center
Vejetaryen ve Vegan Beslenme Üzerine
Tip-2 Diyabet Hakkında
Maskelerin Koronavirüsten Koruma Düzeyleri
Kalp Kası Bandı Hastalığı (Miyokardiyal Bridge)
Mide botoksu nedir? Mide botoksu yaptıranlar nasıl bir yol izliyor?
Trendler
-
Koronavirüs3 sene önce
Maskelerin Koronavirüsten Koruma Düzeyleri
-
Kalp ve Damar Cerrahisi3 sene önce
Kalp Kası Bandı Hastalığı (Miyokardiyal Bridge)
-
Genel Cerrahi3 sene önce
Mide botoksu nedir? Mide botoksu yaptıranlar nasıl bir yol izliyor?
-
Mide Botoksu3 sene önce
Ameliyatsız Zayıflama Yöntemi: Mide Botoksu
-
Tüm Makaleler3 sene önce
Penis Büyütme Nedir? İşe Yarıyor Mu?
-
Tüm Makaleler3 sene önce
Ejakülatör Kanal Kisti
-
Kalp ve Damar Cerrahisi3 sene önce
Küçük Kesi İle Kalp Ameliyatları
-
Göz Hastalıkları3 sene önce
Diyabette Göz Muayenesi